कोरिया-नेपाल किसानी सहकार्य
हिजो–आज, नेपाली पत्रपत्रिकामा किसानले धान रोपिरहेका तस्बिर देख्दा छुट्टै आनन्द मिल्छ। कोरिया र नेपाल दूरीका हिसाबले टाढा रहे तापनि धेरै समानता रहेकोबारेमा हामी जानकार नै छौँ।
हिजो–आज, नेपाली पत्रपत्रिकामा किसानले धान रोपिरहेका तस्बिर देख्दा छुट्टै आनन्द मिल्छ। कोरिया र नेपाल दूरीका हिसाबले टाढा रहे तापनि धेरै समानता रहेकोबारेमा हामी जानकार नै छौँ।
नेपाल एकीकरणका योद्धा बहादुर शाहको जन्म २६८ वर्षअघि असार ६ गते भएको थियो। उनी राष्ट्र निर्माता पृथ्वीनारायण शाहका कान्छा छोरा हुन्।
२०७४ सालको स्थानीय निर्वाचनपछि गाउँघरमा सिंहदरबारको नारा पनि सफल भएको देखिन्छ। नागरिकता, जन्म दर्तालगायतका कार्यबाट स्थानीयबासीलाई राहत पनि मिलेको छ।
दोस्रो विश्वयुद्धपछिको पुनर्निर्माणलाई समन्वय गर्न र अन्तर्राष्ट्रिय आर्थिक सहयोग प्रवर्द्धन गर्न ८० वर्षअघि न्यु ह्याम्पसायरमा रहेको ब्रेटन उड्समा ४४ देशका प्रतिनिधि भेला भएका थिए।
आफू गैरकानुनी भइसकेको स्थिति, घरमा झुटो बोलेर आएको, ऋण लिएको इत्यादि कारणले अब मसँग उसले भनेको मान्नुको अर्को कुनै विकल्प थिएन। मेरो जस्तै स्थिति त्यो गाडीमा रहेका अरू नेपालीको पनि थियो। दुई तीनजना अरू देशका पनि थिए।
प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाललाई नेकपा (एमाले) र राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा) को सहयोगमा सरकार चलाउनु ‘फलामका चिउरा’ चपाउनुसरह भएको छ।
संविधानको प्रस्तावनामै लैंगिक, भौगोलिक, जातीयरूपमा विभेद कसैलाई गरिँदैन, यस्ता विभेद हटाइ सामाजिक न्याय सुनिश्चित गर्ने भनी लेखिएको छ तर आज एकल साथै अन्य महिलाका लागि विभेदपूर्ण कानुन बनिरहेका छन्।
ललितपुरको गोदावरी, सर्लाहीको वाग्मती र महोत्तरीको जलेश्वर नगरपालिकाका प्रमुख र उपप्रमुख भ्रष्टाचारको आरोपमा निलम्बनमा छन्।
देशमा केही दिनपछि मनसुन आउने भएको छ। तीन तहका सरकारले वर्षाले उत्पन्न हुने विभिन्न विपद्को सामना गर्न आफूलाई तयार पार्ने बेला आएको छ।
लगातार तेस्रो पटक भारतीय प्रधानमन्त्री बनेपछि नरेन्द्र मोदीले आमचुनाव रोक्न पटक–पटक सर्वाेच्च अदालतमा विरोधीहरूले याचिका दायर गरे पनि, न्यायिक शक्तिको दुरूपयोग गर्न खोजिए पनि लोकतन्त्र नहारेको अभिव्यक्ति दिएका छन्।
क्रोधित देवताले विश्वको अन्त्य गर्न सक्छन् भन्ने त्रास हाम्रा पुर्खामा परापूर्वकालदेखि थियो। तर जलवायु परिवर्तन, आणविक हतियार, कृत्रिम बुद्धिमत्ता अथवा सिन्थेटिक जीव विज्ञानको सहायताले यसप्रकारको विनाश गर्ने क्षमता हामी आफैँले विकास गरेका छौँ।
सत्ताधारी पार्टी भारतीय जनता पार्टी (बिजेपी)ले ५४३ सिट भएको लोकसभामा बहुमतका लागि चाहिने २७२ को चामत्कारिक संख्या पुर्याउन सकेन र २४० सिटमा खुम्चिनुपर्यो। उखरमाउलो गर्मीमा भएको यस चुनावमा खटिएका ३३ चुनावकर्मीले ज्यान गुमाएका खबर छ।
विविध कारणले पारिवारिक कलह, आर्थिक अवस्था कमजोर गलत साथी संगतको सिकार भएर पनि बालबालिकाहरू श्रममा लागिरहेका छन्।
मुसहरूको टोलमा ४५ घर छन्, सबै पासवान समुदायका। ती सबैले अरूको जमिन कमाएर जीविका चलाउँथे। यतिबेला पूरै किसानको जमिन खोसिएकाले गाउँभर रुवाबासी नै चलेको छ, ठूलै शोक आइलागे जसरी।
हालसम्म नेपालको ७१ स्थानमा सीमा अतिक्रमण भएको छ। जम्माजम्मी अनुमानित ६३ हजार हेक्टर जमिन र करिब १३० वटा जंगे पिलर मिचिएको अवस्था छ।
हामीले आज खाने ओखतीको प्रभावकारिता परीक्षण विगतमा मुसा, बाँदर जस्ता स्तनधारी प्राणीमा गरिएको थियो। जनावर जाँचमा सकारात्मक देखिएका रासायनिक पदार्थको मात्र ओखतीतर्फको यात्रा अघि बढ्छ।
भारतका प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदी र उनको दल भारतीय जनता पार्टीले पछिल्ला आमचुनाव जिते पनि उनीहरूले बहुमत ल्याउन नसक्दा हार जस्तो देखिएको छ। उता उर्लेर आएको प्रतिपक्षको हार पनि जित जस्तो बनेको छ। यो भारतीय प्रजातन्त्रका लागि सही समाचार र सन्देश हो।
यो द्वन्द्व कहिले र कसरी टुंगिने हो ? कसैले भन्न सक्ने अवस्थामा छैन। तर, गाजामा इजरायलले मच्चाइरहेको विभत्स मानव संहारले मर्माहत जो कोही पनि यस द्वन्द्वको स्थायी समाधान खोज्न विलम्ब गर्न नहुनेमा एकमत छन्।
मोदीले आफ्ना भाषणहरूमा नेपाली भूमिका जन्मिएका बुद्ध र सीताको नाम लिन्थे। नेपाल आउँदा उनले त्यतिबेला आइपिएल खेलिरहेका नेपाली क्रिकेटरको नामै लिएका थिए।
सन् २०२३ को तथ्यांकअनुसार भुटानको प्रतिव्यक्ति आय तीन हजार पाँच सय ४५ डलर रहेको छ भने यो देशले अहिले विश्वमा आफूलाई कार्बन उत्सर्जन नकारात्मक र कुल गार्हस्थ्य सुखीपन (ग्रस नेसनल ह्याप्पिनेस) भएको देशका रूपमा चिनाएको छ।
मोदी आफैं आफ्नो पार्टीभन्दा धेरै लोकप्रिय रहँदै आएका छन्। उनले व्यक्तिगत इमानदारीका लागि मानक निर्माण गरेका छन्। साथै, एक दशकसम्म सत्तारुढ रहँदा पनि उनकोे नाम निर्विवाद छ।
आरोहणभन्दा अघि नै सगरमाथाको चुचुरोसम्म शेर्पाहरूले नै डोरी टाँगी बाटो बनाउने गर्छन्। खुम्बु आइसफलदेखि क्याम्प २ सम्मको बाटो बनाउने शेर्पाहरूलाई ‘आइसफल डाक्टर’ उपनामले चिनिन्छ भने त्योभन्दा माथि छुटै कम्पनीले टेन्डरमार्फत डोरी टाँग्ने काम गर्छन्, जसलाई रोप फिक्सिङ टिम भन्ने गरिन्छ।
भारतमा एकाध झिना व्यक्तिगत विरोधका आवाजबाहेक सम्पूर्ण सञ्चार माध्यम यसरी एउटै पार्टी-एउटै नेताको मात्र प्रचारमा रहेको सायद यो ‘अभूतपूर्व र अन्तिम’ निर्वाचनसमेत हो कि?
आक्रमणकारी सेना भने त्यस इलाकाको भौगोलिक अवस्थाबारे अनभिज्ञ थिए। त्यही कमजोरीको फाइदा उठाएर केही इलाकामा जर्मन प्रतिरक्षा प्रत्याक्रमणमा बदलियो र एक दुई संग्राममा बेलायती र क्यानेडेली सेनाले पराजय भोगे।
